Safra kesesi taşı ameliyatı olan hastaların ameliyattan sonra aklına gelecek ilk ve en önemli soru:
Bundan sonra neleri yemeliyim ve nelerden uzak durmalıyım?!!
Bu makaleyi yazmanın ana sebebi ise bir çok hasta ameliyattan sonra bu soru hakkında ne ameliyat olduğu hastaneden nede doktordan yeterli ve tatmin edici bilgi alamamasıdır.
Nitekim size de bu makaleyi okuyorsunuz 🙂
Yazıyı okuduktan sonra kafanıza takılacak başka soru varsa lütfen Safra Kesesi Facebook Grubumuzu inceleyin. Şimdiden geçmiş olsun.
Lütfen Dikkat: Henüz ameliyat olmadıysanız, bu bağlantıdaki makaleyi A’dan Z’ye kadar okumanız tavsiye edilir : Safra Taşı Ameliyatı Yararları ve Zararları
Önce çoğu hasta ve hasta yakını açısından önemli bir bilgiyi paylaşmakta yarar vardır. İster kapalı isterse açık, safra kesesi taşı ameliyatında Safra kesesi taşlarla birlikte vücuttan çıkarılır. Ameliyattan sonra hastalar safra kesesi olmadan yaşamına devam eder.
İlgili makale: Safra Kesesi Ameliyatı
Yıllardır safra deposu görevini üstlenen safra kesesinin vücuttan alınması elbette ameliyat sonrası uyum sürecinde bazı sıkıntılara neden olabilir (bkz Safra Gastriti). Hastaların bu konu hakkında bilgi sahibi olması bu süreci en az sıkıntıyla atlatması mümkündür.
Size güzel bir haber
Yaşanacak bu rahatsızlıkların çoğu geçicidir 🙂
Bu rahatsızlıklar bazı hastalarda 1-12 ay devam edebilir. Ameliyattan sonra bazı hastalarda aşırı mide şikayetleri oluşabilir (bkz Safra Gastriti). Bazı hastalarda göbek kısmında port yeri fıtıklaşmalar olabilir, bu durum cerrahi müdahale gerektirebilir (bkz Göbek ağrısı).
Uyum Süreci
Uyum süreci (adaptasyon) içerisinde safra üretimini uyaracak ve safranın karaciğerden barsaklara boşalmasına neden olacak yiyecek ve içeceklere dikkat edilmelidir. İlk günlerde bu gibi gıdalar bol miktarda alındığı takdirde hastalarda sindirim sıkıntılarına yol açabilir örneğin karın ağrısı, şişlik, bulantı ve kusma. Ayrıca belli bir süreye kadar (3-6 ay) gaz giderici ve sindirim kolaylaştıracak bazı ilaçlar da kullanılabilir.
Bu makaleyi yazdıktan sonra bana gönderilen sorularda çoğu hastada bu ilaçların kullanılmadığını görüyorum. İlaçların en azından 1 ay kullanılması bu süreci daha rahat ve sıkıntısız bir şekilde atlatmanıza yardımcı olacağını düşünüyorum. Şimdi gelelim Safra diyetinin içeriğine, hangi yiyecekler ve içeceklerden uzak durmanız gerekiyor!
Özetle
- Aşırı yağlı ve kızartmalı yiyecekler, soslar ve baharatlardan uzak durun.
- Öğün sayısını arttırın ama miktarını düşürün. Sık sık ve azar azar beslenme önerilir, örneğin 3 öğün yerine 5-6 öğün yemeli.
Safra Kesesi ameliyatla alınan hastalarda uygulanacak diyet listesi: (Amerikan Ekolü – American School)
Safra Diyeti (Perhiz)
İÇECEKLER
Serbest: Süt, sahlep, muzlu süt, ıhlamur, yoğurt, ayran, adaçayı, açık çay.
Sakıncalı: Koyu çay, Türk kahvesi, nescafe, sütlü kahve, Çikolata, sütlü kakao, limonata, boza, karbonatlı içecekler (gazoz, kola gibi), hazır meyve suları, alkollü içecekler, maden suyu ve sodası.
ET ÜRÜNLERİ
Serbest: Haşlanmış, ızgara veya fırında pişirilmiş; kırmızı et, tavuk, balık, hindi, sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, dil, dalak, yürek gibi).
Sakıncalı: Yağda kızartılmış etler, kavurma etler, sucuk, pastırma, salam, sosis, salamura balık.
YUMURTA / PEYNİR
Serbest: Haşlanmış yumurtanın akı, beyaz peynir, kaşar, dil ve gravyer peyniri.
Sakıncalı: Yağda kızarmış yumurta ve diğer peynirler.
ÇORBALAR
Serbest: Domates çorbası, süzgeçten geçirilmiş sebze çorbaları, buğday unu, pirinç, bezelye unu, mercimek unu, şehriye, yayla çorbaları, acısız tarhana.
Sakıncalı: Hazır çorbalar, et suyu ile yapılmış çorbalar, acılı tarhana, bütün kuru baklagil çorbaları.
UNLU MAMÜLLER
Serbest: Beyaz ekmek, sade kraker, bisküvi, peksimet, sade şekerli kuru pasta, sade şekerli kekler, fırında pişirilmiş yufka böreği, pirinç, makarna, irmik, kuskus, erişte, şehriye.
Sakıncalı: Çeşnilendirilmiş kraker ve bisküviler, bütün kuru baklagiller (kuru fasulye,nohut, mercimek, kuru bakla, barbunya fasulyesi, börülce), mısır, bulgur, yarma buğday ve kepekli undan yapılan yiyecekler.
BAHARATLAR
Serbest: Un, süt ve tuzdan yapılmış soslar, hindistan cevizi, nane, kekik, tarçın.
Sakıncalı: Serbest grubunun dışındaki bütün baharatlar, et suyu, salamuralar, turşular, sirke, ketçap, hardal, sarımsak, çemen, zeytin, kuru yemişler, limon tuzu, kurutulmuş meyvalar (çiğ olarak).
SEBZELER
Serbest: İyi pişmiş; soğan, havuç, taze fasulye, pancar, bezelye, ıspanak, kabak, semizotu, pazı, ebegümeci, patates, havuç suyu, domates suyu.
Sakıncalı: Diğer bütün sebzeler, yağda kızartılmış sebzeler, cips, patates kızartması.
KOMPOSTOLAR
Serbest: Ekşi olmayan bütün taze meyve suları (sulandırılmış olarak veya yemeklerden sonra içilebilir. Komposto şeklinde kabuksuz pişirilmiş: Elma, şeftali, kayısı, kırmızı erik, Çiğ, olgun, kabuksuz olarak: Muz, tatlı elma, şeftali, kayısı, çekirdeksiz üzüm, tatlı kiraz.
Sakıncalı: Diğer kompostolar ve diğer çiğ meyveler.
TATLILAR
Serbest: Pekmez, şeker, bal (süzülmüş), reçel, sade lokum, akide şekeri, muhallebi, sütlaç, krema, jöleli tatlılar, tavuk göğsü, sade pelte ve fırında pişirilmiş hamur tatlıları (revani, yoğurt tatlısı ve benzeri).
Sakıncalı: Baharat ve yasak olan meyvelerden yapılmış tatlılar, yağda kızartılmış hamur tatlıları, tahin helvası, tahin, çikolata, çikolatalı kek, kek ve pastalar, kakaolu tatlılar, dondurma.
Yararlanan Kaynak: Op. Dr. Ertan Beyatlı - ertanbeyatli.com