Daha önce ameliyat geçirmiş bir hastada kesi yerinden çıkan fıtıklardır. Kesi yeri fıtıkları ilk ameliyatın sonrası erken dönemde veya yıllar sonra ortaya çıkabilir. İngilizcesi İnsizyonel Herni (incisional hernia).
Kesi Fıtığı neden olur?
Kesi yeri fıtıkları hastaya ait nedenlerden veya cerrahiye ait nedenlerden kaynaklanabilir. Ameliyat sırasında kullanılan malzemelerin veya cerrahi tekniğin yanlış seçimi ve yanlış uygulanması doktora ait nedenlerdir. Hastaya ait nedenler ise diyabet, anemi, kronik kalp hastalığı, kronik akciğer hastalığı, beslenme bozukluğu, kollajen doku hastalığı ve kanser gibi sistemik hastalıklar ile yara iyileşmesini bozan ilaç kullanımıdır.
Sebep ne olursa olsun kesi yeri fıtıkları, daha önceki sorun hala devam ediyormuş gibi düşünülüp, en güvenilir ve sağlam şekilde onarılmalıdır. Aksi takdirde kolayca nüks ederler.
Kapalı ameliyatlardan sonra cerrahi giriş bölgelerinde oluşan fıtıklaşmalara ise port-yeri insizyonel herni denir. Diğer hernilere göre portyeri hernileri daha ufak çapta olduğundan dolayı primer cerrahi onarımla kapatılabilir. Ancak küçük olmasına rağmen cerrahi müdahalenin yapılmadığı durumlarda çok daha büyük karın duvarı yırtıklarına yol açabilir.
Tedavi Seçenekleri
Küçük insizyonel herniler (<5cm) primer cerrahi onarımla tedavi edilebilir (Göbek Fıtığı ameliyatında uygulanan yöntemler kullanılabilir).. Bu durumda yama (mesh) kullanılmadığı için yapılan cerrahi müdahalenin tekniği ve kullanılan sütur malzemesi çok önemlidir. Başarısız geçen ameliyatlar sıklıkla tekrarlama ile sonuçlanabilir. Bu konuda tecrübe sahibi olan cerrahlar genelde kendilerine göre özel onarım teknikleri tercih edebilir.
Kesi yeri fıtıkları tedavi edilmediğinde kısa zaman içinde çok büyük boyutlara ulaşabilir. Bazı durumlarda yırtık bölgesinden dışarı çıkan barsak ve barsak zarlarında boğulma ve çürüme görülebilir (BAĞIRSAK ÇÜRÜMESİ NEDİR?). Karın duvarındaki yırtığın büyüklüğüne göre değişmekle beraber teknik olarak en zor fıtıklardır. Zorluğun kaynağı, çok büyük fıtıklarda örneğin çapı 15-20 cm bulan karın duvarı yırtıklarında, karın zarını karşı karşıya getirip dikmek ve kapatmak mümkün olmayabilir çünkü cildin altında yeterince yumuşak doku kalmamıştır. Büyük kesi yeri fıtıklarında kompozit yamalar kullanılmalıdır.
Kompozit yamalar iki katlıdır. Bu yamaların bir yüzü bağırsağa yapışmasına mani özel bir tabakayla kaplıdır. Bu taraf karın içinde kalacak şekilde yama yerleştirilirse ancak sorunsuz ve başarılı bir onarım sağlanabilir.
Yüksek teknoloji ile üretilen bu yamaların güvenilir ve doku dostu yapıları avantajları yüksek fiyatları ise dezavantajlarıdır. “Dual layer” veya “kompozit” denilen bu yamaların fiyatları büyüklüklerine ve şekillerine göre değişir.
Açık yöntemle onarıldıklarında, orta çaplı kesi yeri fıtıklarında (5-10cm) standart yamalar kullanılırken, büyük boyutlu fıtıklarda (>15cm) mutlaka kompozit yamaları kullanmak gerekir. Kompozit yama kullanılmadığında, ya karın duvarının karşı karşıya gelip kapanması için iyice gerdirmek veya da standart yamanın barsaklara değmesine göz yummak gerekir. Her iki durum da ciddi komplikasyonlara yol açar.
Kesi yeri fıtıkları açık veya kapalı yöntemle onarılır. Kapalı yöntemle onarılan büyük/küçük tüm kesi yeri fıtıklarında kompozit yama kullanılır. Çünkü burada yama karın içine yerleştirilir: Intra peritoneal onlay mesh -IPOM.
Bu yöntem ile karın duvarının tamamının içeriden incelenmesi ve eğer varsa tüm zayıf noktaları örtecek boyutta bir yama ile yırtıkların hepsinin içeriden kapanması şansı vardır. Buradaki tek sorun yamanın fiyatı nedeni ile ameliyat maliyetinin yükselmesidir.
Yararlanan Kaynak: Op. Dr. Ertan Beyatlı - ertanbeyatli.com