Eozinofilik özofajit durumlarında bir tür beyaz kan hücresi (eozinofil) yemek borusunun (özofagus) iç kaplamasında birikmeye başlar.
Bu olayın sebebi ise yemek borusunun mukozasında yemeklere veya asit reflüsüne bağlı reaksiyonlardır. Bu reaksiyonların sonucunda yemek borusu iltihaplanıp hasar görebilir.
Eozinofilik özofajit kronik bir bağışıklık sistemi hastalığıdır.
Bu hastalık son yirmi yılda tanımlanmıştır, ancak yakın geçmişte sindirim sistemi (gastrointestinal) hastalıkların ana nedeni olarak kabul edilmektedir.
Mayo Clinic
Bu konudaki araştırmalar devam etmektedir ve eozinofilik özofajit teşhisinde ve tedavisinde çok ciddi değişikliklere yol açacaktır.
Belirtiler
Belirtiler ve semptomlar şunları içerir:
Yetişkinler:
- Yutma zorluğu (yutma güçlüğü)
- Yiyecekler yutulduktan sonra yemek borusuna sıkışmış hissi (çarpma, çizilme)
- antasitlere cevap vermeyen göğüs ağrısı
- devam eden mide ekşimesi
- Üst karın ağrısı
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖR, GERD) tedavisine cevap alamamak
- Sindirilmemiş gıdanın geri akışı (yetersizlik, Les Gevşekliği)
Çocuk:
- Bebeklerde zor beslenme
- çocuklarda yemek zorluğu
- Yutma zorluğu (yutma güçlüğü)
- kusma
- Karın ağrısı
- Yiyecekler yutulduktan sonra yemek borusuna sıkışmış hissi (çarpma, çizilme)
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖR, GERD) tedavisine cevap alamamak
- Gelişememek (büyüme sorunu, yetersiz beslenme ve kilo kaybı)
Ne zaman doktora görünmeli?
Göğüs ağrısı çekiyorsanız, özellikle de nefes darlığı, çene veya kol ağrısı çekiyorsanız derhal tıbbi yardım isteyin. Bunlar kalp krizinin belirtileri olabilir.
Şiddetli ya da sık sık eozinofilik özofajit belirtileri yaşarsanız, doktorunuzla randevu alın. Haftada iki defadan fazla mide ekşimesi için reçetesiz ilaçlar alıyorsanız, doktorunuza görünün.
Nedenler
Eozinofiller, sindirim sisteminizde bulunan normal beyaz kan hücreleridir. Bununla birlikte, eozinofilik özofajitte, bir dış maddeye karşı alerjik reaksiyonunuz oluşur. Reaksiyon aşağıdaki gibi gerçekleşebilir:
- Yemek borusunun reaksiyonu. Yemek borunuzun astarı yiyecek veya polen gibi alerjenlere reaksiyon gösterir.
- Eozinofillerin çoğalması. Eozinofiller yemek borunuzda çoğalır ve iltihaplanmaya neden olan bir protein üretir.
- Yemek borusu hasar görebilir. Enflamasyon, yemek borunuzun iç yüzeyinde yara izi, daralma (striktür) ve fazla lifli doku oluşumuna neden olabilir.
- Disfaji ve tıkanma. Yutma zorluğu (disfaji) veya yutulduğunda (sıkışma) yemeğin sıkışması olabilir.
- Ek belirtiler Göğüs ağrısı veya mide ağrısı gibi başka semptomlarınız olabilir.
Son on yılda eozinofilik özofajit teşhisi konan kişilerin sayısında önemli bir artış olmuştur. İlk başta, araştırmacılar bunun doktorlar arasındaki farkındalığın artmasından ve testlerin daha fazla bulunabilirliğinden kaynaklandığını düşünüyordu. Bununla birlikte, araştırmalar şimdi astım ve alerjideki artışa paralel olarak hastalığın giderek daha yaygınlaştığını göstermektedir.
Risk faktörleri
Aşağıdaki risk faktörleri eozinofilik özofajit ile ilişkilidir:
- İklim. Soğuk veya kuru bir iklimde yaşayan insanların, eozinofilik özofajit teşhisi konması diğer iklimlerde bulunanlardan daha muhtemeldir.
- Sezon. İlkbahar ve sonbahar arasında teşhis konma olasılığınız daha yüksektir, çünkü muhtemelen polen ve diğer alerjen seviyeleri daha yüksektir ve insanlar dışarıda olmaya daha yatkındır.
- Seks. Eozinofilik özofajit, erkeklerde kadınlardan daha sık görülür.
- Aile öyküsü. Ailenizde eozinofilik özofajit varsa, teşhis edilme şansınız artar.
- Alerjiler ve astım. Yiyecek veya çevresel alerjiniz, astımınız, atopik dermatit veya kronik solunum hastalığınız varsa (astım, rinit, vb.), eozinofilik özofajit teşhisi konmanız daha olasıdır.
- Yaş. Başlangıçta, eozinofilik özofajitin çocukluk çağı hastalığı olduğu düşünülüyordu, ama şimdi yetişkinlerde de yaygın olduğu bilinmektedir. Belirtiler çocuklar ve yetişkinler arasında farklılık gösterir.
Komplikasyonlar
Bazı insanlarda, eozinofilik özofajit aşağıdaki sorunlara yol açabilir:
- Yemek borusunun skarlanması ve daralması. Bu durum yutmayı zorlaştırır ve yiyeceğin sıkışıp kalması olasılığını arttırır.
- Yemek borusunda hasar. Yemek borusunun iltihaplanması nedeniyle, endoskopi esnasında yemek borusunu kaplayan dokuda delinme veya yırtılmalara neden olabilir. Yırtılma, bazı kişilerin yemek borusuna sıkışıp kaldıklarında yaşadıkları reflü ve şiddetli kusmaya bağlı olarak da ortaya çıkabilir.
Kayank: Mayo Clinic
Yararlanan Kaynak: Op. Dr. Ertan Beyatlı - ertanbeyatli.com